Salvador Dali və Tarot: Sürrealizmlə Mistik Dünyanın Qovuşması
Salvador Dali adı çəkildikdə ağla ilk gələn şey onun sürrealizmi məhdudlaşdıran və daxili dünyasını əks etdirən möhtəşəm rəsm əsərləri və sənət nümunələridir. Lakin, Dali’nin yaradıcılıq dahisi yalnız rəsm ilə məhdudlaşmırdı. Bu qeyri-adi sənətkar, Tarot’un mistik dünyasına da böyük maraq göstərdi və öz Tarot destesini yaratmağa başladı. Bəs, Dali niyə belə bir işə girişdi? Gəlin Salvador Dali Tarot destesine ve bu heyranedici hekayəyə birlikdə nəzər salaq!
James Bond Layihəsi ilə Başlayan Səyahət
Dali’nin Tarot kartlarını tərtib etməsi çox maraqlı bir təkliflə başladı. 1970-ci illərin əvvəllərində, James Bond filmi "Live and Let Die" üçün prodüser Albert R. Broccoli Dali'ya filmin bəzi səhnələrində Tarot’un mistik atmosferindən yararlanmaq üçün bir Tarot destesi yaratma təklifi etdi. Təəssüf ki, Dali'nin yüksək tələb etdiyi məbləğ layihənin dayandırılmasına səbəb oldu və onun dizaynları filmdə istifadə edilmədi. Lakin Dali üçün bu ideya çox cazibədar oldu və desteyi yaratmağa davam etməyə qərar verdi.
Sənət və Spirituallıq Arasındakı Bağ
Dali üçün Tarot yalnız sənətkarlıq bir meydan oxuma deyildi. Onun üçün Tarot, simvolizm və mistisizmin birləşdiyi bir vasitə idi. Bu kartlar, insanın bilinçaltında yerləşən ən dərin qorxuları və arzuları açan güclü simvollar daşıyırdı. Dali bu mistik simvollarla oynamaq, onları yenidən şərh etmək və sürrealist üslubuna uyğunlaşdırmaq üçün əla bir fürsət tapmışdı.
Dali'nin şəxsi həyatının izləri də bu destədə mövcuddur. Məsələn, Sehrbaz (The Magician) kartında özünü təsvir etmiş və İmperatriça (The Empress) kartında sevgili həyat yoldaşı Gala'ya yer vermişdir.
Dali'nin Tarot'a Marağı
Dali niyə Tarot’a bu qədər maraq göstərdi? Bu suala cavab onun sürrealist fəlsəfəsində yatır. Sürrealizm, bilinçaltının və yuxuların dünyasına böyük əhəmiyyət verən bir axım idi və Tarot bu dünyanı simvollarla araşdırmaq üçün bir vasitə idi. Dali, Tarot’un bilinməyəni açan simvollarına heyran qalmışdı və bu kartların yalnız falçılıq vasitəsi deyil, həm də daxili bir səyahət bələdçisi kimi istifadə oluna biləcəyini düşünürdü.
"Dali Universal Tarot" 1984-cü ildə tamamlandı və nəşr olundu. Bu destədə Dali, ənənəvi Tarot simvolizmini öz sənət üslubu ilə birləşdirərək sənətlə mistisizmin ahəngini yaratmışdır.
Salvador Dali Tarot destesi Bir Sənət Əsəri kimi
Dali'nin Tarot destesi yalnız falçılıq vasitəsi deyil, həm də bədii bir əsər kimi qiymətləndirilir. Hər kart onun sürrealist dünyasının bir əksidir. Məsələn, Aziz (The Hierophant) kartı ənənəvi dini bir fiquru sürrealist şəkildə təsvir edir və insanın daxili səyahətini dərin simvolizm ilə ifadə edir. Eyni zamanda, Ölüm (Death) kartı yalnız bir son deyil, həm də yenidən doğuşu təmsil edir.
Nəticə
Dali’nin Tarot destesi adi bir Tarot destesi olmaqdan daha çox bədii bir əsər halına gəldi. Bu kartlar həm sürrealizm sevərlərə, həm də Tarot'un simvolik dünyasına maraq göstərənlər üçün unikal bir təcrübə təklif edir.
Comments